یکی از مسائلی که پس‌از فوت اشخاص به میان میآید تحریر ترکه می‌باشد. که زیر مجموعه مبحث ارث است. با تیم حقوقی امانت همراه باشید.
که قانون امور حسبی در مواد 206 الی 224 به بیان موضوع تحریر ترکه و قواعد و مقررات آن پرداخته‌است.
که در انتهای مقاله متن قانون را می توانید ملاحظه نمایید.
تحریر به چه معناست؟
تحریر در لغت به معنای نوشتن می باشد. که منظور از تحریر ترکه تعیین میزان ترکه و دیون فرد متوفی می‌باشد.
درواقع تحریر ترکه موجب آگاهی وراث و طلبکاران از میزان ترکه میشود .
وراث و قائم‌مقام ایشان و وصی میتوانند درخواست تحریر ترکه را از شورای آخرین محل اقامتگاه متوفی تقاضا نمایند.
بااینکه درخواست تحریر امری اختیاری است لیکن :
- امین غائب یا قیم محجور در صورت عدم تحریر ترکه ملزم می‌باشند. که ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ سمتشان درخواست تحریر ترکه نمایند
- زمانی‌که برخی از وراث ترکه را قبول ننمایند
- چنانچه متوفی خارجی باشد پس‌از تعیین مدیر ترکه با حضور دادستان ترکه تحریر میشود .
درخواست تحریر ترکه با تکمیل موارد ذیل به شورای حل اختلاف آخرین اقامتگاه متوفی ارائه میشود :
- گواهی فوت
- گواهی انحصار وراثت
- صورت تمام اموال متوفی
شورا زمانی را برای تحریر ترکه تعیین و در یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار آگهی مینماید تا افراد ذینفع و دارای حق در زمان تعیین‌شده حاضر گردند و همچنین برای وراث و وصی در صورت اقامت در حوزه دادگاه احضاریه ارسال مینماید.
غیبت هیچ‌یک از افراد مانع از تحریر ترکه نخواهد بود.
برای تحریر ترکه یک صورت ترکه برداشت خواهد شد مبنی‌بر:
- وصف اموال منقول با تعیین قیمت آن
- تعیین وصف و وزن و عیار نقره و طلا
- میزان نقدینگی و نوع آن
- اسناد با ذکر خصوصیات آن
- اموال غیرمنقول
- بدهی‌های متوفی
در زمان تحریر ترکه صورت‌مجلسی نیز تنظیم میشود مشتمل بر:
- نام متصدی تحریر ترکه
- نام افراد احضار شده و حضور یافته
- محل تحریر ترکه
- اظهارات افراد حاضر مبنی‌بر دارایی و بدهی‌های ترکه متوفی
- نام شخصی که اموال به او سپرده میشود
صورت ترکه و صورت‌مجلس آن در دفتر دادگاه بایگانی میشود لیکن افراد ذینفع میتوانند رونوشت آن را از دادگاه تقاضا نمایند .
چنانچه مابین وراث راجع‌به اداره ترکه تراضی وجود نداشته باشد دادگاه شخصی را از بین وراث یا غیر آنان به‌طور موقت برای حفظ ترکه تعیین مینماید.
تحریر ترکه به وراث اطلاع داده میشود و چنانچه وراث یا اقامتگاهشان نامعین باشد ختم تحریر ترکه آگهی میشود.
نکات مهم تحریر ترکه:
- چنانچه متوفی دارای مهر شخصی یا مهر تجارت‌خانه باشد، به جهت اینکه پس از فوت در دفتر تغییراتی ایجاد نشود مهر باید در جعبه‌ای مطمئن مهر و موم شود.
- ممنوعیت تصرف به‌هنگام تحریر ترکه مگر تصرفات لازم برای اداره و حفظ ترکه
- تعلیق عملیات اجرایی در خصوص بدهی های متوفی در در مدت تحریر ترکه
- جاری نبودن مرور زمان نسبت‌به مطالبات متوفی در مدت تحریر ترکه
- توقف دعاوی راجع‌به ترکه یا بدهی متوفی در مدت تحریر ترکه که که البته باید بیان داشت که تامین خواسته امکان‌پذیر می‌باشد.
مواد قانونی تحریر ترکه از قانون امور حسبی مصوب1319
فصل چهارم – در تحریر ترکه
ماده ۲۰۶ – مقصود از تحریر ترکه تعیین مقدار ترکه و دیون متوفی است.
ماده ۲۰۷ – درخواست تحریر ترکه از ورثه یا نماینده قانونی آنها و وصی برای اداره اموال پذیرفته میشود.
ماده ۲۰۸ – امین غائب و قیم محجور باید در ظرف ده روز از تاریخ تعیین و ابلاغ سمت نامبرده بآنها در صورتیکه ترکه تحریر نشده باشد‌درخواست تحریر ترکه نمایند.
ماده ۲۰۹ – در صورتیکه سهم محجور از ترکه متوفائی قبل از تعیین قیم معین نشده باشد قیم باید بمحض انتصاب خود درخواست تحریر ترکه‌نماید و همچنین است در صورتیکه پس از تعیین قیم سهمی از ترکه متوفائی بمحجور برسد.
ماده ۲۱۰ – دادگاه بخش برای تحریر ترکه وقتی را که کمتر از یکماه و بیش از سه ماه از تاریخ نشر آگهی نباشد معین کرده و در یکی از روزنامه‌های‌کثیرالانتشار آگهی میدهد که ورثه یا نماینده قانونی آنها بستانکاران و مدیونین بمتوفی و کسان دیگری که حقی بر ترکه متوفی دارند در ساعت و روز‌معین در دادگاه برای تحریر ترکه حاضر شوند.
علاوه بر آگهی فوق برای هر یک از ورثه یا نماینده قانونی آنها و وصی و موصی‌له اگر معین و در حوزه دادگاه مقیم باشند برای حضور در وقت مقرر‌احضاریه فرستاده میشود.
ماده ۲۱۱ – هر گاه میزان ترکه کمتر از یکهزار ریال باشد آگهی مذکور در ماده فوق لازم نیست و دادگاه وقتی را برای تحریر ترکه معین کرده و باشخاص ذینفع که معلوم و در حوزه دادگاه مقیم باشند اطلاع میدهد.
ماده ۲۱۲ – غیبت اشخاصی که احضار شده‌اند مانع از تحریر ترکه نخواهد بود.
ماده ۲۱۳ – برای تحریر ترکه صورتی از ترکه برداشته میشود و این صورت باید مشتمل بر امور زیر باشد:
۱ – توصیف اموال منقول با تعیین بهاء آن.
۲ – تعیین اوصاف و وزن و عیار نقره و طلا آلات.
۳ – مبلغ و نوع نقدینه.
۴ – بهاء و نوع برگهای بهاءدار.
۵ – اسناد با ذکر خصوصیات آنها.
۶ – نام رقبات غیر منقول.
ماده ۲۱۴ – ارزیابی اموال منقول بتوسط ارزیابیکه مورد تراضی ورثه یا مورد اعتماد دادرس باشد بعمل میآید.
ماده ۲۱۵ – مطالبات و بدهی متوفی که به موجب احکام نهایی و اسناد رسمی یا دفاتر و برگهای مربوط به متوفی یا اقرار مدیونین و ورثه مسلم‌است نیز در صورت ترکه نوشته میشود.
ماده ۲۱۶ – در موقع تحریر ترکه صورت مجلسی برداشته میشود که مشتمل بر امور زیر باشد:
۱ – نام و سمت متصدی تحریر ترکه.
۲ – نام و مشخصات کسانیکه احضار شده و کسانیکه حاضر شده‌اند.
۳ – محلیکه تحریر ترکه در آنجا صورت میگیرد.
۴ – اظهارات اشخاص راجع بدارائی و بدهی و ترکه متوفی.
۵ – نام و مشخصات کسیکه اسناد و اموال باو داده میشود.
ماده ۲۱۷ – اگر در ضمن ترکه دفاتر بازرگانی باشد جاهای سفید آن با دو خط متقاطع پر میشود و اگر دفاتر مطابق قانون پلمب نشده باشد متصدی‌تحریر ترکه صفحات دفتر را امضاء مینماید و اگر بین صفحه‌هائی که نوشته شده جای سفید مانده باشد آنجا دو خط متقاطع کشیده میشود.
ماده ۲۱۸ – در مدتیکه ترکه تحریر میشود تصرف در ترکه ممنوع است مگر تصرفاتی که برای اداره و حفظ ترکه لازم است.
ماده ۲۱۹ – عملیات اجرائی راجع به بدهی متوفی در مدت تحریر ترکه معلق میماند.
ماده ۲۲۰ – مرور زمان نسبت به مطالبات متوفی در مدت تحریر ترکه جاری نمیشود.
ماده ۲۲۱ – دعاوی راجعه بترکه یا بدهی متوفی در مدت تحریر ترکه توقیف میشود ولی بدرخواست مدعی ممکن است خواسته تأمین شود.
ماده ۲۲۲ – صورت ترکه و همچنین صورت مجلس تحریر ترکه در دفتر دادگاه بایگانی میشود و اشخاص ذینفع میتوانند بآن مراجعه نموده و‌رونوشت بگیرند.
ماده ۲۲۳ – هر گاه در موقع تحریر ترکه اختلافاتی بین ورثه راجع باداره ترکه باشد دادگاه سعی میکند که اختلاف آنها بطریق مسالمت مرتفع شود‌و الا بدرخواست یکی از ورثه کسی را از ورثه یا غیر آنها برای حفظ ترکه موقتا معین مینماید.
ماده ۲۲۴ – خاتمه تحریر ترکه بورثه اطلاع داده میشود و هر گاه ورثه یا اقامتگاه آنها معین نباشد اطلاع مزبور به وسیله آگهی در روزنامه خواهد‌شد.